شاید برای بسیاری از صاحبان کسب و کارهای سنتی، این پرسش مطرح شود که دلیل اصلی حرکت به سمت فضای آنلاین چیست؟ در دنیای امروز، مشتریان اغلب ترجیح می‌دهند برای کسب اطلاعات در مورد محصولات و خدمات شما، به جای مراجعه حضوری، از وبسایت استفاده کنند. آن‌ها همچنین انتظار دارند که نشانی وبسایت و صفحات شما در شبکه‌های اجتماعی بر روی اقلام تبلیغاتی مانند کارت ویزیت درج شده باشد. جهان به سرعت به سمت دیجیتالی شدن پیش می‌رود و بقا و رشد در عرصه تجارت و فروش، بیش از پیش به حضور فعال در اینترنت وابسته شده است. بنابراین، برای اینکه در بازار رقابتی امروز حرفی برای گفتن داشته باشید و بتوانید به کسب درآمد ادامه دهید، لازم است که با این دنیای مجازی همراه شوید. دلایل قانع کننده و متعددی برای شروع فعالیت و گسترش کسب و کارتان به صورت آنلاین وجود دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.
اهمیت کسب و کار آنلاین
سال‌هاست که شاهد حرکت کسب و کارها در سراسر جهان به سمت آنلاین شدن هستیم. در ایران نیز اگرچه این روند در ابتدا کندتر بود و برخی افراد به صورت محدود یا نیمه آنلاین فعالیت می‌کردند، اما با شیوع گسترده ویروس کرونا، فرصت بی‌سابقه‌ای برای رونق کسب و کارهای اینترنتی فراهم شد. مردم به تدریج عادت کردند که خریدهای خود را به صورت آنلاین انجام دهند و کمتر برای نیازهایشان از منزل خارج شوند. تغییر این عادت دیرینه، کار آسانی نبود اما محقق شد.
بسیاری از کسانی که هنوز در فضای واقعی کسب و کار سنتی دارند، ممکن است بگویند که از وضعیت موجود و درآمدشان راضی هستند و نیازی به راه اندازی کسب و کار اینترنتی نمی‌بینند. با این حال، دلایل محکم و قانع کننده‌ای وجود دارد که ضرورت این اقدام را نشان می‌دهد. هنگام برنامه ریزی برای ورود به دنیای کسب و کار آنلاین، لازم است موارد زیر را در نظر بگیرید:
- بررسی دقیق عملکرد رقبا و سایر کسب و کارهایی که از ابزارهای آنلاین استفاده می‌کنند.
- مشخص کردن اینکه کدام جنبه‌های فعالیت آنلاین می‌تواند بیشترین سود را برای تجارت شما به همراه داشته باشد.
- تعیین بودجه و سرمایه لازم و صرف هزینه منطقی برای راه اندازی زیرساخت‌های آنلاین.
- کسب آگاهی و آشنایی با قوانین و مقررات مرتبط با فعالیت‌های تجاری در فضای مجازی.
- تحقیق در مورد نرم افزارها و تجهیزات سخت افزاری (کامپیوتری) مورد نیاز برای اجرای کار.
- ارزیابی نیازهای خود و کارکنان در مدل کسب و کار آنلاین.
راه‌اندازی فعالیت تجاری در اینترنت
برای موفقیت در راه اندازی کسب و کار آنلاین، انتخاب مسیر درست از همان ابتدا بسیار مهم است. پیش‌تر به دلایل کلی اشاره کردیم، اما در ادامه می‌خواهیم دلایل مهم‌تری را با جزئیات بیشتر شرح دهیم تا در اتخاذ تصمیم آگاهانه به شما کمک کنیم. در حال حاضر، بسیاری از رقبای شما در بستر اینترنت با موفقیت چشمگیری فعالیت می‌کنند و برای رسیدن به جایگاهی عالی، باید وارد میدان رقابت آنلاین شوید.
۱- ارتقاء وجهه و اعتبار برند در دیدگاه مشتری
تنها همین مورد می‌تواند دلیل کافی برای راه‌اندازی یک وبسایت جدید و فروش محصولات یا خدمات به صورت آنلاین باشد. ایجاد وبسایت، راه‌اندازی وبلاگ و داشتن حضوری فعال در فضای مجازی، عاملی حیاتی است؛ چرا که به مشتریان شما نشان می‌دهد که تا چه اندازه در کار خود جدی و حرفه‌ای هستید. امروزه شرکت‌های بزرگ و کوچک در صنایع گوناگون، در تلاشند تا حضوری موفق در اینترنت داشته باشند.
اگر در فضای آنلاین حضور ندارید، نباید انتظار داشته باشید که همپای رقبای آنلاین خود موفق شوید یا اینکه مشتریان تصوری مدرن و قابل اعتماد از کسب و کار شما داشته باشند.
در حال حاضر، وقتی افراد نام یک کسب و کار را می‌شنوند، اولین کاری که می‌کنند جستجو در فضای مجازی و گوگل است. زمانی که مشتری یا مخاطب شما این جستجو را انجام می‌دهد، با چه تصویری روبرو خواهد شد؟ این مسئله به شدت حائز اهمیت است. آیا وبسایتی دارید که به او نمایش داده شود؟ داشتن یک وبسایت در عصر حاضر، به شدت بر اعتماد مشتری می‌افزاید.
۲- دسترسی شبانه روزی در تمام ایام هفته
برخی مشاغل مانند پمپ بنزین‌ها یا فروشگاه‌های بزرگ مواد غذایی، به طور سنتی خدمات ۲۴ ساعته ارائه می‌دهند، اما برای اکثر کسب و کارهای سنتی این امکان وجود ندارد. مزیت بزرگ داشتن یک کسب و کار آنلاین این است که مشتریان شما می‌توانند در هر ساعت از شبانه روز و حتی در روزهای تعطیل، به فروشگاه شما مراجعه کرده، محصولات را مشاهده و بررسی کنند یا سفارشات خود را ثبت نمایند. دسترسی دائمی به فروشگاه و حضور آنلاین، تاثیر مستقیمی بر افزایش فروش شما خواهد داشت.
بسیاری از افراد تمایل دارند پس از پایان ساعت کاری خود خرید کنند، اما احتمال بسته بودن فروشگاه‌های فیزیکی در این زمان بالاست. در مقابل، فروشگاه‌های آنلاین در ۷ روز هفته و ۲۴ ساعته در دسترس هستند. علاوه بر این، در فروشگاه‌های آنلاین خبری از صف‌های طولانی انتظار برای خرید نیست. می‌توانید با صرف زمان کوتاهی خرید خود را به انجام برسانید. این یعنی صرفه جویی قابل توجه در زمان و حتی هزینه‌ها!
۳- ارائه پشتیبانی بهتر به مشتریان
حضور آنلاین و فعالیت در بستر اینترنت به شما این امکان را می‌دهد تا به سوالات مشتریان پاسخ داده و مشکلات آن‌ها را برطرف کنید، بدون اینکه زمان زیادی از شما صرف شود. با ایجاد یک ویدئو، صفحه مشخصات کامل محصول یا بخش سوالات متداول (FAQ)، می‌توانید مشتریان را برای یافتن پاسخ به این قسمت‌ها هدایت کنید. این کار نه تنها باعث صرفه جویی در وقت می‌شود، بلکه خدمات بهتری نیز ارائه خواهید داد. معمولا مشتریان به دنبال اطلاعات خاصی هستند، مانند:
- کسب اطلاعات دقیق درباره محصول قبل از تصمیم به خرید.
- راهنمایی برای حل مشکلات احتمالی در طول فرآیند خرید.
- تحقیق و مقایسه محصولات پیش از نهایی کردن خرید.
- مقایسه ویژگی‌ها و قیمت‌ها بین محصولات مختلف.
با داشتن حضور آنلاین در فروشگاه اینترنتی، می‌توانید اطلاعات مورد نیاز مشتریان را درست در همان لحظه‌ای که به دنبال آن هستند، در اختیارشان قرار دهید. در نتیجه، تعداد تماس‌های تلفنی کاهش یافته و فروش شما افزایش خواهد یافت. در یک کسب و کار اینترنتی، می‌توانید زمان بیشتری را صرف تمرکز بر رشد و کسب درآمد از شغل خود کنید و وقت کمتری را به رسیدگی به مشکلات و سوالات تکراری مشتریان اختصاص دهید.
یک راهکار موثر: بازاریابی ایمیلی یکی از کارآمدترین روش‌ها برای برقراری ارتباط مستمر با مشتریان و افزایش فروش است.
۴- کاهش چشمگیر هزینه‌های اولیه
شروع یک کسب و کار آنلاین می‌تواند با هزینه‌های بسیار پایینی صورت گیرد. برخلاف یک فروشگاه فیزیکی، نیازی به ساخت یا اجاره ساختمان و خرید تجهیزات گران قیمت ندارید. استخدام چندین کارمند نیز در مراحل اولیه ضرورت ندارد. شما به راحتی می‌توانید یک وبسایت راه اندازی کرده و فعالیت فروش خود را آغاز کنید. اگر تجربه فروش در فضای سنتی را دارید و با کیفیت و قیمت محصولات آشنا هستید، به سادگی قادر خواهید بود یک کسب و کار آنلاین موفق بنا کنید. ایجاد یک پایگاه آنلاین، تعداد بیشتری از مشتریان را با فعالیت شما آشنا خواهد کرد.
طراحی یک وبسایت حرفه‌ای لزوما نیازمند صرف هزینه‌های گزاف نیست. اگرچه برخی رقبا برای حضور آنلاین خود مبالغ زیادی سرمایه گذاری می‌کنند، اما امکان ایجاد یک وبسایت عالی با بودجه محدود نیز وجود دارد. با استفاده از پلتفرم‌های رایگان مانند وردپرس، و تنها با تهیه یک هاست مناسب و انتخاب یک قالب حرفه‌ای منطبق با نوع کسب و کارتان، می‌توانید بدون نیاز به دانش کدنویسی، یک فروشگاه اینترنتی طراحی کنید. حتی اگر نیاز به کمک تخصصی دارید، بسیاری از شرکت‌های ارائه دهنده خدمات میزبانی وب، ابزارهای رایگان یا کم هزینه برای طراحی سایت ارائه می‌دهند. هزینه‌های اصلی برای راه‌اندازی اولیه یک سایت معمولا شامل خرید هاست، قالب، نام دامنه و شاید یک سرویس خودکار برای بازاریابی ایمیلی باشد.
نکته مهم: همواره بروزرسانی‌های فنی سایت خود را به طور منظم انجام دهید تا از بروز هرگونه مشکل جلوگیری شود.
۵- ماهیت اینترنت تسهیل کننده تجارت آنلاین است
در فضای آنلاین، مشتریان تنها با چند کلیک با خرید فاصله دارند. از طریق اینترنت می‌توانید به سادگی به مشکلات مشتریان رسیدگی کرده و راهنمایی‌های لازم را ارائه دهید. سفارشات ثبت شده و پرداخت‌های انجام شده را می‌توانید مستقیما در پنل مدیریت فروشگاه خود مشاهده کنید.
هرچه ترافیک ورودی به وبسایت شما بیشتر باشد، تعداد بیشتری از بازدیدکنندگان به مشتری تبدیل شده و در نتیجه، فروش شما افزایش می‌یابد. در گذشته، بسیاری از مردم نسبت به انجام معاملات تجاری از طریق اینترنت تردید داشتند، اما امروزه کسب و کار اینترنتی نه تنها پذیرفته شده، بلکه به سرعت در حال گسترش و تبدیل شدن به یک فرهنگ عمومی است.
۶- انعطاف پذیری در محل کار و زندگی
یکی از بزرگترین مزایای تجارت آنلاین این است که به شما امکان می‌دهد در هر مکانی که تمایل دارید زندگی و کار کنید. برخلاف مشاغل سنتی که به یک مکان فیزیکی خاص وابسته هستند، تنها نیاز حیاتی برای یک کسب و کار اینترنتی، دسترسی به اینترنت با سرعت مناسب است.
امروزه مشاهده می‌کنیم که افراد در یک کشور زندگی می‌کنند، سرور وبسایتشان در کشوری دیگر است یا انبار محصولاتشان در شهری متفاوت قرار دارد. هیچ یک از این موارد محدودیتی برای راه‌اندازی یک فروشگاه اینترنتی ایجاد نمی‌کند.
تجارت آنلاین محدودیت‌های جغرافیایی را برای زندگی، کار و حتی مسافرت از بین می‌برد. البته لازم به ذکر است که برخی مشاغل مانند کسب و کارهای خدماتی محلی (مانند آرایشگاه یا تعمیرگاه) یا مشاغل پزشکی، همچنان نیاز به حضور فیزیکی دارند. اما حتی صاحبان این مشاغل نیز می‌توانند برای معرفی خدمات خود، راه‌اندازی وبسایت را در نظر بگیرند. در واقع، ایجاد یک کاتالوگ آنلاین یا وبسایتی برای معرفی و تولید محتوا پیرامون حوزه کاری، می‌تواند به جذب مشتری بیشتر کمک کند.
۷- کاهش هزینه‌های جاری
راه‌اندازی و مدیریت یک کسب و کار آنلاین در مقایسه با مدل سنتی آن، معمولا هزینه‌های عملیاتی بسیار کمتری دارد. به عنوان مثال، دریافت خودکار سفارشات به صورت آنلاین، نیاز به تعداد زیادی کارمند برای بخش خدمات مشتری را کاهش می‌دهد.
با ارائه اطلاعات جامع و کامل در مورد خدمات و محصولات در فروشگاه آنلاین یا از طریق ویدئوهای آموزشی، شما اطلاعات مورد نیاز مشتریان را فراهم می‌کنید و آن‌ها می‌توانند به سادگی فرآیند خرید را تکمیل کنند. در این صورت، نیازی به اختصاص کارمند برای ارائه توضیحات تکراری درباره محصولات نخواهد بود. علاوه بر این، سفارشات به صورت خودکار از طریق ایمیل یا در پایگاه داده ثبت شده و به اطلاع مدیر می‌رسند. این مکانیزم، تعداد کارکنان و هزینه‌های مرتبط با آن‌ها را کاهش می‌دهد. همچنین، بخش سوالات متداول و انجمن‌های کاربری نقش موثری در پاسخگویی به پرسش‌های رایج مشتریان ایفا می‌کنند.
۸- امکان هدف قرار دادن بازار جهانی
با راه‌اندازی یک تجارت آنلاین، می‌توانید فراتر از مرزهای جغرافیایی شهر یا کشور خود عمل کرده و بازار جهانی را هدف قرار دهید. موفقیت یک کسب و کار اینترنتی تا حد زیادی به استراتژی‌های بازاریابی آن وابسته است. با داشتن یک وبسایت حرفه‌ای و اجرای کمپین‌های بازاریابی موثر، می‌توانید هزاران نفر را به سمت فروشگاه آنلاین خود جذب کنید.
برای موفقیت، باید بدانید چگونه ترافیک وبسایت خود را افزایش دهید. بازاریابی محتوا یکی از بهترین روش‌ها برای جذب بازدیدکننده به سایت یا فروشگاه آنلاین شماست. شبکه‌های اجتماعی نیز ابزاری قدرتمند برای هدایت کاربران به سمت وبسایت شما محسوب می‌شوند. اما در میان تمام این روش‌ها، توانایی تولید محتوای متنی جذاب و مفید، در واقع بازاریابی محتوا، یکی از مهمترین مهارت‌ها برای افزایش فروش به شمار می‌رود.
۹- سرعت بالا در پاسخگویی به مشتری
تأیید سریع سفارش خرید، ارائه پیشنهادات محصولات یا خدمات مشابه و پیگیری به موقع، در جذب و رضایت مشتریان تاثیرگذار است. فروشگاه‌های آنلاین می‌توانند سفارشات را به سرعت پردازش کرده و پس از تأیید، اطلاعات مربوط به ارسال را برای مشتری ارسال کنند. در گذشته، پیگیری سفارشات معمولا از طریق تماس تلفنی یا پست انجام می‌شد که زمان‌بر بود.
بسته به حجم کاری، پردازش دستی سفارشات ممکن است ساعت‌ها یا حتی روزها طول بکشد. اما با استفاده از یک سیستم فروشگاهی خودکار، می‌توانید به صورت لحظه‌ای موجودی انبار، آمار فروش و جزئیات دیگر را پیگیری و مدیریت کنید.
رویارویی با چالش‌های احتمالی کسب و کارهای اینترنتی
متاسفانه، باید پذیرفت که اینترنت و فضای مجازی همیشه کاملا امن و قابل اعتماد نیست و خطراتی مانند حملات سایبری یا مشکلات فنی ممکن است کسب و کارها را تهدید کند. به همین دلیل، توصیه می‌شود تا حد امکان به دنبال بستری امن و پایدار برای فعالیت آنلاین خود باشید تا اطمینان خاطر بیشتری داشته باشید و در شرایط بحرانی، پابرجا بمانید. در هر صورت، می‌توانید زیرساخت اصلی خود را ایمن نگه دارید و از سایر پلتفرم‌ها مانند شبکه‌های اجتماعی نیز به عنوان ابزاری کمکی برای توسعه کسب و کارتان استفاده کنید.
چگونه می‌توان اعتماد کاربران را جلب کرد؟
مسلما برای دستیابی به فروش بالا، جلب اعتماد مخاطبان ضروری است. اما چگونه می‌توان این اعتماد را کسب کرد؟
- طراحی یک فروشگاه اینترنتی با رابط کاربری ساده و واکنش گرا (مناسب برای نمایش در موبایل).
- دریافت نماد اعتماد الکترونیکی و اطمینان از اعتبار و تمدید به موقع آن.
- استفاده از درگاه پرداخت اینترنتی معتبر و امن.
- نصب گواهینامه SSL برای ایجاد ارتباط امن.
- بروزرسانی منظم و دقیق اطلاعات محصولات.
- ایجاد بخش وبلاگ و انتشار محتوای ارزشمند و مفید.
- پاسخگویی سریع و دلسوزانه به پرسش‌ها و مشکلات مشتریان.
- ارائه روش‌های حمل و نقل سریع و استاندارد.
- ساده سازی فرآیند خرید و کاهش مراحل دسترسی به محصول.
جمع بندی نهایی
همانطور که بررسی کردیم، کسب و کارهای آنلاین محدودیت‌های زمانی و مکانی فعالیت‌های سنتی را از بین می‌برند. برای شروع نیازی به سرمایه‌گذاری هنگفت نیست و هزینه‌های جاری نسبت به تجارت سنتی کمتر است. یکی از اصلی‌ترین مزیت‌های حضور آنلاین، امکان معرفی کسب و کار شما به مخاطبان گسترده‌تر و حتی در سطح جهانی است که تاثیر مستقیمی بر افزایش ترافیک و تعداد مشتریان دارد. نظر شما درباره روی آوردن به کسب و کار آنلاین چیست؟ به عقیده شما، چرا باید کسب و کارمان را اینترنتی کنیم؟ دیدگاه‌های خود را با ما در میان بگذارید.