در دهه‌های اخیر، به‌ویژه در مواجهه با نوسانات اقتصادی و تورم جهانی، سرمایه‌گذاران همواره به دنبال دارایی‌هایی برای حفظ ارزش سرمایه خود بوده‌اند. طلا برای قرن‌ها نقش پناهگاه امن را ایفا کرده است. اما در حدود یک دهه پیش، بازیگر جدیدی وارد صحنه شد: بیت کوین. این دارایی دیجیتال با ویژگی‌های منحصربه‌فرد مانند امنیت بالا، قابلیت انتقال سریع و آسان، چشم‌انداز سرمایه‌گذاری را متحول کرده است. با وجود عمر نسبتاً کوتاه بیت کوین، بازده خیره‌کننده آن در سال‌های اخیر انتظارات سرمایه‌گذاران را به شدت افزایش داده است.
حفظ ارزش دارایی
یکی از مهم‌ترین دلایلی که افراد به سمت خرید طلا و بیت کوین سوق داده می‌شوند، توانایی این دارایی‌ها در حفظ ارزش سرمایه، به‌خصوص در دوران بی‌ثباتی اقتصادی است. بررسی عملکرد قیمتی طلا و بیت کوین در گذشته نشان می‌دهد که طلا در دوره‌های رکود اقتصادی، غالباً به عنوان بهترین گزینه برای حفظ ارزش شناخته شده است. البته این سابقه درخشان به معنای مصونیت طلا از افت قیمت نیست.
تحلیل نمودار قیمت طلا نشان می‌دهد که سرمایه‌گذارانی که در سپتامبر ۲۰۱۱ اقدام به خرید کردند، تا ژوئیه ۲۰۲۰، یعنی برای تقریباً ۹ سال، نه تنها سودی کسب نکردند بلکه حتی ارزش سرمایه اولیه آن‌ها نیز کاهش یافت. حتی پس از این دوره، قیمت طلا موفق به شکستن سقف قبلی خود نشد و این سرمایه‌گذاران همچنان سودی شناسایی نکرده بودند.
آیا بیت کوین گزینه بهتری برای پوشش در برابر تورم است؟
تمایل سرمایه‌گذاران به سمت طلا اغلب ناشی از این باور است که ارزش آن همسو با تورم‌های داخلی و جهانی افزایش می‌یابد و در طول تاریخ به عنوان سپری مطمئن در برابر کاهش ارزش پول عمل کرده است. برای درک بهتر، بیایید نمودار طلا و بیت کوین را در یک بازه زمانی دو ساله منتهی به سال ۲۰۲۲ مقایسه کنیم. در این دوره دو ساله، طلا موفق شد بازده مثبت ۲۱.۸۴ درصدی برای سرمایه‌گذاران خود به ارمغان آورد.
در شرایطی که رشد تورم و هزینه‌های زندگی سریع‌تر از افزایش دستمزدها حرکت می‌کند، انتخاب دارایی برای سرمایه‌گذاری بلندمدت که رشدی فراتر از نرخ تورم داشته باشد، حیاتی است تا علاوه بر حفظ ارزش دارایی، ثروت نیز برای سرمایه‌گذار تولید شود. هرچند بیت کوین در اواخر سال ۲۰۲۱ و سال ۲۰۲۲ شاهد افت قیمت بود و ممکن است برخی سرمایه‌گذاران را ناامید کرده باشد، اما تحلیل‌های تکنیکال و بنیادی همچنان چشم‌انداز روشنی را برای آینده آن نشان می‌دهند.
قابلیت نقدشوندگی
قابلیت نقدشوندگی یکی دیگر از عوامل مهم در ارزیابی طلا و بیت کوین به شمار می‌رود. طلا، مانند بسیاری از دارایی‌های سنتی، عمدتاً از طریق واسطه‌های متمرکز مانند نهادهای دولتی یا صندوق‌های تحت نظارت معامله می‌شود. فعالیت این بازارها معمولاً به ساعات کاری رسمی محدود است. در مقابل، بیت کوین و بازارهای ارز دیجیتال به صورت ۲۴ ساعته و هفت روز هفته فعال هستند و کاربران می‌توانند هر زمان که بخواهند، دارایی‌های دیجیتال خود را خرید و فروش کنند.
تاثیر تنش‌های سیاسی بر سرمایه‌گذاری: طلا در برابر بیت کوین
طلا به دلیل عملکرد نسبتاً مطلوب خود در زمان ناآرامی‌های سیاسی، اغلب به عنوان «کالای روزهای بحرانی» شناخته می‌شود. در واقع، زمانی که ساختارها و نظم اجتماعی تحت تأثیر تنش‌های سیاسی قرار می‌گیرند، طلا می‌تواند به حفظ ارزش دارایی‌ها در برابر شوک‌های اقتصادی ناشی از آن کمک کند. اما چالش اصلی، خرید و نگهداری فیزیکی طلا در چنین شرایطی است. علاوه بر اینکه بازارهای رسمی ممکن است در مواقع بحران کارایی خود را از دست بدهند، امنیت فیزیکی دارایی نیز در معرض خطر قرار می‌گیرد. در این شرایط، ماهیت دیجیتال بیت کوین مزیت بزرگی محسوب می‌شود و نگهداری از آن بسیار آسان‌تر است.
تاثیر کاهش ارزش دلار
یکی از روندهای مرسوم میان سرمایه‌گذاران در بازارهای مالی، تبدیل دارایی‌های خود به طلا یا بیت کوین در مواقعی است که دلار آمریکا در برابر سایر ارزها یا خود طلا تضعیف می‌شود. این اقدام با هدف حفظ ارزش دارایی‌ها صورت می‌گیرد. با توجه به نشانه‌هایی که امروز از احتمال تضعیف دلار و حرکت به سمت جهانی چندقطبی به گوش می‌رسد، باید در نظر داشت که در صورت کاهش ارزش یا حذف جایگاه غالب دلار، سرمایه‌هایی که از آن خارج می‌شوند، قطعاً به سمت ارزهای ضعیف‌تر نخواهند رفت. این وضعیت می‌تواند تقاضا برای خرید طلا و بیت کوین را افزایش دهد.
در حالی که طلا برای هزاران سال به عنوان یک دارایی فیزیکی ارزشمند و ابزاری برای سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار گرفته، نسل جدید با گرایش فزاینده به دنیای دیجیتال، امروز بیشتر به سمت دارایی‌هایی مانند بیت کوین تمایل نشان می‌دهد. بیت کوین امکان ذخیره‌سازی کاملاً دیجیتال را فراهم می‌کند و خرید آن نیازی به مراجعه به نهادهای سنتی بانکی یا دولتی ندارد. به سادگی می‌توان از طریق پلتفرم‌های آنلاین اقدام به تهیه آن کرد.
ویژگی‌های ضد تورمی و محدودیت عرضه بیت کوین
تحلیلگران و سرمایه‌گذاران معمولاً در خصوص خرید طلا تردید کمتری دارند، زیرا منابع محدود آن در طبیعت و تقاضای همیشگی در صنایع مختلف، نویدبخش روند صعودی قیمت در بلندمدت است. حتی کشف معادن جدید طلا نیز به دلیل زمان‌بر بودن (۵ تا ۱۰ سال) فرآیند استخراج، معمولاً باعث افزایش ناگهانی عرضه و اشباع بازار نمی‌شود. تخمین‌ها نشان می‌دهد حدود ۵۰,۰۰۰ تن متریک طلا هنوز قابل استخراج است. در مقابل، یکی از ویژگی‌های کلیدی بیت کوین که آن را در برابر تورم مقاوم می‌سازد، محدودیت عرضه نهایی آن به ۲۱ میلیون واحد است. این محدودیت، که در پروتکل آن گنجانده شده، باعث می‌شود که برخلاف ارزهای فیات یا حتی طلا که عرضه آن‌ها می‌تواند افزایش یابد (هرچند با سرعت کم برای طلا)، میزان کل بیت کوین موجود هرگز از این سقف تجاوز نکند و با افزایش تقاضا، فشار بر قیمت آن وارد شود. این ویژگی منحصربه‌فرد، بیت کوین را به یک دارایی کمیاب تبدیل کرده که پتانسیل بالایی برای حفظ و افزایش ارزش در دنیای تورمی دارد.