آیا میدانید 91 درصد از مشتریان، تمایل بیشتری به خرید از کسبوکارهایی دارند که پیشنهادات شخصیسازی شده ارائه میدهند؟ اینجاست که اهمیت شناخت پرسونای مشتری (Buyer Persona) مشخص میشود. پرسونای مشتری، یک نیمرخ دقیق از مشتری ایدهآل شماست که به شما کمک میکند تا نیازها، خواستهها و رفتارهای او را درک کنید و استراتژیهای بازاریابی خود را بر اساس آن تنظیم کنید. در این مقاله از وبسایت خودمان، به بررسی جامع پرسونای مشتری و نحوه طراحی آن میپردازیم.
چرا شناخت پرسونای مشتری مهم است؟
پرسونای مشتری، ابزاری قدرتمند برای درک بهتر مخاطبان هدف است. با صرف هزینهای اندک، میتوانید دیدی عمیق نسبت به مشتریان خود به دست آورید و تمام بخشهای کسبوکار، از بازاریابی و فروش گرفته تا پشتیبانی و توسعه محصول، را همراستا کنید. با شناخت پرسونای مشتری، میتوانید مشکلات مشتریان را شناسایی، تصمیمات بهتری برای جذب و حفظ آنها اتخاذ کنید و در نهایت، به شخصیسازی پیشنهادات خود بپردازید. طبق تحقیقات، 80 درصد از مشتریان، تمایل به خرید محصولاتی دارند که متناسب با نیازهایشان شخصیسازی شده باشد.
پرسونای منفی مشتری: چه کسانی را نباید هدف قرار دهید؟
در حالی که پرسونای خریدار نشاندهنده مشتریان ایدهآل شماست، پرسونای منفی، افرادی را شامل میشود که تمایلی به جذب آنها ندارید. این افراد ممکن است تخصصهای خاصی داشته باشند یا نیازهایشان با محصولات و خدمات شما همخوانی نداشته باشد.
چگونه از پرسونای مشتری در بازاریابی استفاده کنیم؟
تدوین پرسونای مشتری، شامل ایجاد محتوا و پیامهایی است که برای مخاطبان هدف جذاب باشد. همچنین، به شما این امکان را میدهد که در مسیر قیف بازاریابی حرکت کنید و برای هر مرحله از آن، استراتژیهای مناسبی را پیادهسازی کنید. بهجای ارسال ایمیلهای یکسان به همه، میتوانید بر اساس پرسونای مشتری، پیامهای هدفمند ایجاد کنید و با زبان خودشان با آنها ارتباط برقرار کنید. اگر منابع و زمان کافی دارید، میتوانید پرسونای منفی را نیز ایجاد کنید تا درک دقیقتری از مخاطبان هدف خود داشته باشید.
مراحل گام به گام طراحی پرسونای مشتری
برای طراحی پرسونای مشتری، بهترین راه استفاده از اطلاعات افرادی است که بهطور مستقیم با مشتریان در ارتباط هستند، مانند متخصصان بازاریابی و فروش. در ادامه، مراحل گام به گام طراحی پرسونای مشتری را بررسی میکنیم.
1. همکاری تیمی برای طراحی پرسونا
ایجاد پرسونای خریدار، نیازمند همکاری نزدیک تیمهای بازاریابی و فروش است. با برگزاری جلسات طوفان فکری و استفاده از نظرات مدیران ارشد و استراتژیستهای محتوا، بهترین پرسونا را طراحی کنید. برای این کار، میتوانید از ابزارهای مدیریت وظایف آنلاین استفاده کنید تا هر تیم بتواند ایدههای خود را در زمان مناسب ارائه دهد.
2. تحقیق و بررسی مخاطبان هدف
تحقیق و بررسی مخاطبان هدف، به شما کمک میکند تا یک تصویر واقعی از مشتریان خود ترسیم کنید. در ادامه، سه روش ساده برای انجام این کار را معرفی میکنیم:
- بررسی پایگاه داده مشتریان فعلی: اگر پایگاه دادهای از مشتریان خود دارید، از آن شروع کنید. با برقراری ارتباط از طریق شبکههای اجتماعی، ایمیل و تماس، اطلاعات خود را بهروز کنید.
- تجزیهوتحلیل رقبا: اگر کسبوکار شما نوپا است، میتوانید از اطلاعات رقبای خود استفاده کنید. آنها را در شبکههای اجتماعی دنبال کنید و با مشتریان آنها آشنا شوید.
- انجام تحقیقات بازار: تحقیقات بازار در صنعت خود انجام دهید تا اطلاعات منحصربهفردی در مورد افرادی که میتوانند از محصول یا خدمات شما بهرهمند شوند، به دست آورید.
3. شناسایی اهداف و نیازها
بسته به نوع محصول یا خدماتی که ارائه میدهید، اهداف مخاطبان شما ممکن است شخصی یا مرتبط با برند شما باشد. برای درک بهتر این موضوع، از خود سوالاتی بپرسید: «انگیزه مشتریان من چیست؟» و «آنها در نهایت به دنبال چه چیزی هستند؟» همچنین، باید از مشکلات آنها آگاه باشید. مشتریان بالقوه شما در تلاش برای حل چه مشکلاتی هستند؟ چه چیزی آنها را از رسیدن به اهدافشان باز میدارد؟
با کمک تیم فروش و پشتیبانی مشتریان، به این سوالات پاسخ دهید. همچنین، میتوانید با گوش دادن به نظرات و صحبتهای افراد در شبکههای اجتماعی، درک بهتری از نیازها و مشکلات آنها پیدا کنید.
4. ارائه راه حل
حال که اطلاعات جامعی از نیازها و خواستههای مخاطبان خود به دست آوردید، زمان آن رسیده است که راه حلهای مناسب را ارائه دهید. بهترین محصول یا خدمتی که میتوانید به آنها ارائه دهید چیست؟ مطمئن شوید که خدمات شما با کمترین هزینه، نیازهای آنها را برطرف میکند و راهحلی برای مشکلاتشان ارائه میدهد. مزایای محصولات خود را به طور واضح برای آنها توضیح دهید. ویژگیهای محصول، همان چیزی است که محصول شما دارد، اما مزایا، مواردی هستند که زندگی افراد را آسانتر و سادهتر میکنند.
5. محدود کردن جزئیات
به جزئیاتی که در تحقیقاتتان تکرار میشوند، توجه کنید. ممکن است یک مشکل رایج وجود داشته باشد که اکثر مخاطبان هدف با آن مواجه هستند. هنگامی که مشکل رایج را شناسایی کردید، آن را در سند پرسونای مشتری خود بنویسید.
در ادامه، به برخی از مهمترین جزئیات برای تدوین پرسونای مشتری اشاره میکنیم:
- اطلاعات جمعیتشناختی: سن، وضعیت تاهل، نژاد، جنسیت
- رفتارها: مهارتها، نحوه استفاده از محصولات و خدمات، شیوه استفاده از محتوا
- جغرافیا: منطقه جغرافیایی که اکثر مشتریان شما در آن ساکن هستند
- چالشها: مسائلی که افراد با آنها درگیر هستند
- علایق: علایق و سرگرمیها
- ترجیحات ارتباطی: هر چند وقت یکبار مایلند با دیگران ارتباط برقرار کنند و چرا ایمیلهای خود را میخوانند
6. بخشبندی مشتریان
همه افراد در یک گروه قرار نمیگیرند. ممکن است مخاطبان شما در رده سنی 18 تا 50 سال باشند که ترجیحات متفاوتی دارند. بر اساس نیازها و اهداف خود، مخاطبان را به گروههای مجزا تقسیم کنید و برای هر گروه، پرسونا متفاوتی ایجاد کنید.
7. ایجاد پرسونای مشتری
در این مرحله، میتوانید برای شخصیتهای پرسونای خود نام انتخاب کنید و داستانهایی در مورد آنها بنویسید. این کار به شما کمک میکند تا احساس کنید با یک شخص واقعی روبرو هستید. داستاننویسی برای این شخصیتها، چالشها و مشکلات آنها را شرح میدهد و راهحلهایی که محصولات یا خدمات شما ارائه میدهد را نشان میدهد.
چند روش موثر برای ایجاد شخصیت خریدار:
- برای هر پرسونا یک نام انتخاب کنید.
- یک عکس به آنها اختصاص دهید تا پروفایلشان را شخصیتر کنید.
- داستانی در مورد چالشهایشان بنویسید.
- اطلاعات را برای هر شخص دستهبندی کنید.
- یک گفتگوی فرضی با آنها داشته باشید و مکالمات را ثبت کنید.
8. بهروزرسانی مداوم
با رشد کسبوکار و اضافه شدن مشتریان جدید، باید اطلاعات پرسونای مشتری خود را بهروزرسانی کنید. موارد جدید را اضافه و اطلاعات قدیمی را بازبینی کنید. این کار به ویژه در زمان توسعه کسبوکار، راهاندازی محصول جدید یا تغییر استراتژی قیمتگذاری اهمیت زیادی دارد.
مزایای بیشمار پرسونای مشتری
پرسونای مشتری، با ارائه اطلاعات دقیق از مشتریان بالقوه، به رشد سریعتر کسبوکار شما کمک میکند و به اهداف تجاری شما دست مییابد. در ادامه، به اهمیت تدوین پرسونا میپردازیم:
1. اولویتبندی نیازهای مشتریان
با طراحی پرسونای مشتری، نیازها و خواستههای مشتریان در اولویت قرار میگیرند. در حالی که در صورت عدم جمعآوری اطلاعات و ثبت آن در سند پرسونا، احتمالا نیازها و اهداف کسبوکار در اولویت قرار میگیرند.
2. درک عمیق مخاطبان
پرسونای خریدار، اطلاعات دقیقی در مورد ترجیحات، رفتارها، نیازها، چالشها و انگیزههای افراد در اختیار شما قرار میدهد. این اطلاعات به شما کمک میکند تا محصولات و خدمات خود را با نیازهای خاص آنها تنظیم کنید و رضایت و وفاداری مشتریان را افزایش دهید.
3. هدفگیری دقیق بازاریابی
بهجای هدف قرار دادن همه افراد، پرسونای خریدار به شما این امکان را میدهد که استراتژیهای بازاریابی خود را بر روی گروه خاصی متمرکز کنید که احتمال بیشتری برای تبدیل شدن به مشتری دارند. این رویکرد، باعث صرفهجویی در زمان، تلاش و منابع میشود و در نتیجه، بازگشت سرمایه بیشتری را به همراه دارد.
4. تدوین استراتژی بازاریابی موثر
با داشتن اطلاعات کافی، میتوانید کمپینها را با هزینه کمتر و اثربخشی بیشتر اجرا کنید. همچنین، با شناخت پرسونای مشتری، میتوانید با بودجه کمتر، فروش بیشتری داشته باشید. شبکههای اجتماعی، بستری مناسب برای اجرای کمپینها هستند، زیرا مخاطبان در این رسانهها فعالیت بیشتری دارند. این بسترها، راهی سریع و کمهزینه برای دستیابی به مخاطبان هدف هستند. با داشتن اطلاعات کافی از مخاطبان، میتوانید محتوای مناسبتری را ارائه دهید و اثربخشی کمپینها و تبلیغات خود را افزایش دهید.
5. امکان بازنگری سریع و بهروزرسانی
در صورت صحیح نبودن اطلاعات موجود، میتوانید با تغییرات جزئی و بهروزرسانی فایل پرسونای مشتری، کمپینهای موفقتری طراحی کنید. اطلاعات جدید، از طریق فعالیت مستمر در شبکههای اجتماعی و تحلیل رقبا به دست میآید.
6. ایجاد وفاداری به برند
با فعالیت مداوم و رسیدگی به شکایات مشتریان، میتوانید وفاداری و تحسین آنها را برانگیخته کنید که این امر، منجر به پایداری روابط میشود. شناخت پرسونای مشتری، در کنار فعالیتهای بازاریابی و فروش، نتایج بسیاری را به همراه دارد و کسبوکار را به اهداف خود نزدیکتر میکند. وفاداری به برند، زمانی ایجاد میشود که مسیر مشتری بهدرستی طراحی و تدوین شود که پرسونا این امر را ممکن میسازد.
7. کسب مزیت رقابتی
درک مخاطب، به شما کمک میکند تا از رقبا متمایز شوید. این تمایز، با طراحی استراتژیهای بازاریابی و فروش و مخاطبشناسی به دست میآید و شما را از رقبایی که به شناخت پرسونا اهمیت ندادهاند، متمایز خواهد کرد.
نکات کلیدی در طراحی پرسونای خریدار
حتی اگر هنوز مشتری ندارید، میتوانید پرسونای خریدار را طراحی کنید. جامع بودن پرسونا، به اندازه کسبوکار و اهداف شما بستگی دارد. حتی اگر تازه شروع کردهاید، این امکان وجود دارد و میتواند به ایجاد پایگاه مشتری و طراحی محصولات مفید کمک کند. در ادامه، به نکاتی که هنگام طراحی پرسونای خریدار باید به آنها توجه کنید، اشاره میکنیم:
- گفتگو کنید: با مخاطبان هدف خود گفتوگو کنید و از آنها سوالاتی بپرسید که به ساخت پرسونا کمک میکنند. تمرکز باید بر درک آنها باشد، نه فروش محصولات.
- پرسونای B2B متفاوت: اگر هدف شما فروش به کسبوکارها (B2B) است، باید پرسونای مشتری متفاوتی ایجاد کنید. در این حالت، شخصیت مشتریان پیچیدهتر است. تصمیمگیرنده ممکن است کاربر نهایی نباشد. باید به راهحلهایی فکر کنید که افراد مختلف برای حل مشکلات گروه یا کسبوکار خود به دنبال آنها هستند.
- استفاده مستمر: پس از ایجاد پرسونا، بهطور مداوم از آن استفاده کنید. شما و تیمتان باید مرتباً به این اطلاعات مراجعه کنید و در تصمیمگیریهای مربوط به فروش، بازاریابی، محصول و استراتژی، خود را به جای شخصیتهای پرسونای مشتری قرار دهید.
- استفاده از منابع آماده: از منابع آنلاین مانند نمونه پرسوناهای آماده، چک لیستها و پلتفرمهای تخصصی برای ساخت شخصیت مشتریان استفاده کنید. یک پرسونا خوب، شامل چالشها، دستاوردها و خواستههای مشتری است.
پرسونای خریدار B2C در مقابل B2B: تفاوتها
مدل کسبوکار به مصرفکننده (B2C) به این معنی است که مشتریان هدف، افراد یا خانوادهها هستند و تصمیم آنها برای خرید، به قدرت خرید شخصی آنها بستگی دارد. این اشخاص معمولاً بر اساس نیازهای خود خرید میکنند و نیازی به زمان زیادی برای تصمیمگیری ندارند. بازاریابی محصولات B2C میتواند از طریق یک پایگاه مشتری انجام شود.
از سوی دیگر، بازاریابی محصولات B2B باید متفاوت باشد. شخصیت خریداران B2B، از چندین نفر در نقشهای مختلف تشکیل شده است. در این مدل، علایق، نگرانیها و اهداف متفاوتی وجود دارد، بنابراین سفر مشتری میتواند طولانیتر باشد. علاوه بر این، تصمیمگیرندگان ممکن است کاربر نهایی محصول نباشند.
در ادامه، تفاوتهای کلیدی بین پرسونای خریدار B2B و B2C را بررسی میکنیم:
1. بازار هدف
مدل B2C، مشتری ایدهآل را یک فرد یا خانواده در نظر میگیرد، در حالی که خریدار B2B، ممکن است شامل شرکتها باشد.
2. اطلاعات جمعیتشناختی
پرسونای هر دو مدل، عناوین شغلی و محدوده سنی مخاطبان هدف را در نظر میگیرند، اما پرسونای B2B، شامل اطلاعاتی در مورد تجربه خرید قبلی و قدرت تصمیمگیری خواهد بود.
3. اهداف و مقاصد
پرسونای خریدار B2C، بر اهداف فردی تمرکز دارد، در حالی که پرسونای B2B بر اهداف تجاری متمرکز است. برخی از اهداف پرسونای B2B، افزایش فروش، پیشرفت فناوری یا کاهش هزینهها هستند.
4. چالشها و مشکلات
پرسونای B2C، بر اساس اینکه آیا محصول یا خدمات با نیازهای آنها مطابقت دارد یا خیر، تصمیمگیری میکند. در مقابل، پرسونای B2B، بر اساس اینکه آیا محصول یا خدمات با نیازهای شرکت مطابقت دارد، تصمیم نهایی را میگیرد.
سوالات کلیدی برای طراحی پرسونای مشتری
برای طراحی پرسونای مشتری، میتوانید سوالاتی از تیم بازاریابی، فروش و مشتریان خود بپرسید. در ادامه، لیست سوالات مهم را مشاهده میکنید:
سوالات از تیم بازاریابی
- چه اطلاعات جمعیتی در مورد بازدیدکنندگان وبسایت داریم؟
- در حال حاضر از چه روشهای بازاریابی استفاده میکنیم؟
- موفقترین و ناموفقترین کمپینهای بازاریابی ما کدامها بودهاند؟
- کدام پستهای وبلاگ بیشترین بازدید را داشتهاند؟
- متداولترین سوالات مشتریان چیست؟
- کدام صفحه در وبسایت بیشترین بازدید را دریافت میکند؟
سوالات از تیم فروش
- معمولاً با چه نوع مشتریانی روبرو میشوید؟
- چرا مخاطبان از ما خرید میکنند؟
- مشتریان، چرا کسبوکار ما را به رقبا ترجیح میدهند؟
- رایجترین انتقادات مشتریان چیست؟
سوالات از مشتریان
سوالات دموگرافیک:
- وضعیت تاهل شما چیست؟
- درآمد خانواده شما چقدر است؟
- کجا زندگی میکنید؟
- آیا صاحب خانه هستید یا مستاجر؟
- چند سال دارید؟
- بچه دارید؟ چند تا؟ و چند سالهاند؟
سوالات شغلی:
- در چه صنعتی کار میکنید؟
- در حال حاضر، سطح شغلی شما چیست؟
- آرزوی چه جایگاهی را دارید؟
- بزرگترین چالشهای شما چیست؟
- چه مدت در موقعیت فعلی خود مشغول به کار هستید؟
- سطح تحصیلات شما چقدر است؟
سوالات برای کشف مسائل مخاطب:
- ناامیدکنندهترین قسمت روز شما کدام است؟
- بدترین تجربه خدمات مشتری که تا به حال داشتهاید، چه بوده است؟
- کدام روتین روزانه برای شما استرسزا است؟
- چه چیزی شما را عصبی میکند و سریعترین راه برای رفع آن چیست؟
- چه چیزی را در شغلتان دوست ندارید؟
- بدترین شغلی که میتوانید تصور کنید، چیست؟
- از کدام خرید زیر X تومان بیشتر پشیمان شدید؟
- در حال حاضر، نگران چه چیزهایی هستید؟
- به چه دستاوردهایی از خودتان بیشتر افتخار میکنید؟
- سه ویژگی برتر شما کدامند؟
3 نمونه پرسونای مشتری
برای نوشتن پرسونای مشتری، بهتر است اطلاعات آنها را به دستههای مختلفی از جمله اطلاعات فردی، دموگرافی، علایق، نیازها و … تقسیم کنید. در ادامه، سه نمونه پرسونای مشتری را مثال میزنیم:
1. نگین: فریلنسر جوان
فرض کنید شما در حال فروش یک سیستم حسابداری به نگین هستید. در اینجا، پرسونای او را ترسیم میکنیم:
اطلاعات فردی:
- سن: 26 سال
- محل سکونت: اهواز
- علایق: مسافرت، گردش با دوستان
- تحصیلات: کارشناسی
- شغل: فریلنسر
- درآمد: 10 تا 15 میلیون تومان در ماه
- وضعیت تاهل: مجرد
علایق:
- فعال در شبکههای اجتماعی
- آشنایی نسبی با فناوری
- ترجیح میدهد از دوستان و همکاران خود در مورد محصولات و خدمات اطلاعات بگیرد.
- قبل از خرید، نسخه آزمایشی محصولات را امتحان میکند.
- از تخفیفها و محصولات رایگان استفاده میکند.
ارزشها و دغدغهها:
- اهمیت به استقلال و توانایی سفر در هر زمان.
- نگرانی از پرداخت به موقع قبوض.
اهداف:
- یافتن سیستمی برای سهولت ارسال فاکتورها و دریافت وجه.
- کاهش زمان صرف شده برای امور حسابداری.
چالشها:
- کمبود زمان آزاد.
- مدیریت همزمان چندین حساب و مشتری.
مشکلات:
- عدم اطمینان به توانایی خود در مدیریت امور حسابداری.
2. محمد: مدیر پروژه باتجربه
در این مثال، شما میخواهید ابزار مدیریت پروژه خود را به محمد بفروشید:
اطلاعات فردی:
- سن: 48 سال
- محل سکونت: تهران
- علایق: عضو تیم بیلیارد، گشت و گذار در شهر
- تحصیلات: کارشناسی ارشد
- شغل: مدیر پروژه
- درآمد: 28 میلیون تومان در ماه
- وضعیت تاهل: متاهل، دارای دو فرزند
علایق:
- اعتماد به توصیههای مشتریان و همکاران
- جستجوی اطلاعات و مطالعه وبلاگها
- دریافت اخبار از نشریات معتبر حوزه کاری
ارزشها و دغدغهها:
- اهمیت به امنیت شغلی، خانواده و اعتبار در محل کار
- نگرانی از تامین مخارج خانواده و پسانداز برای بازنشستگی
اهداف:
- یافتن نرمافزاری مناسب برای هر سازمانی
- افزایش بهرهوری تیم
- کسب اعتبار در حوزه کاری
چالشها:
- مدیریت همزمان چندین پروژه و تیم
مشکلات:
- عدم زمان کافی برای تست نسخههای آزمایشی
3. آرمین: مدیر مسافرتی
در این مثال، آرمین را در نظر بگیرید که میخواهید خدمات برنامهریزی سفر خود را به او پیشنهاد دهید:
اطلاعات فردی:
- سن: 38 سال
- محل سکونت: رشت
- علایق: مطالعه، آشپزی
- تحصیلات: دکترا
- شغل: مدیر
- درآمد: بیش از 30 میلیون تومان در ماه
- وضعیت تاهل: متاهل، دارای دو فرزند خردسال
- سفرهای کاری زیاد
علایق و محدودیتها:
- استفاده محدود از شبکههای اجتماعی
- ترجیح ارتباط از طریق تلفن و ایمیل
- اولویت راحتی و آسایش نسبت به قیمت
ارزشها و دغدغهها:
- اهمیت به تعادل بین کار و زندگی
- نگرانی از عدم حضور کافی برای فرزندان
اهداف:
- کاهش زمان صرف شده برای رزرو سفر
- یافتن راهکاری برای سهولت و سازماندهی رزرو بلیط
چالشها:
- کمبود زمان آزاد
- عدم تمایل به استفاده از وبسایتهای متعدد برای رزرو سفر
مشکلات:
- نداشتن دانش فنی کافی
جمعبندی و سخن پایانی
مطالعات نشان دادهاند که افراد، تمایل بیشتری به استفاده از خدماتی دارند که با نیازهایشان همخوانی دارد. کسبوکارهایی که با استفاده از دادهها، پرسونای مشتری را طراحی میکنند، در ایجاد محتوای مرتبط و تولید محصولات باکیفیت، موفقتر هستند. تدوین پرسونای مخاطب، گامی مهم در طراحی استراتژیهای بازاریابی است؛ زیرا با درک نیازها، خواستهها و انتظارات مشتریان، میتوانید استراتژیهای بازاریابی خود را به گونهای تنظیم کنید که رضایت حداکثری را به همراه داشته باشد. طراحی پرسونا، به شما این امکان را میدهد که پایگاه اطلاعات مشتریان خود را تکمیل کنید و درک عمیقتری از انگیزهها و رفتارهای آنها داشته باشید. در نتیجه، کسبوکارها میتوانند کانالهای ارتباطی مناسب را انتخاب و نیازهای خاص مخاطبان خود را برآورده کنند. شناخت پرسونای مشتری، منجر به تقویت ارتباطات کسبوکار با مخاطبان و دستیابی به موفقیت حداکثری میشود.
تجربه شما از تدوین پرسونا چگونه بوده است؟ آیا با این اطلاعات، به اهداف کسبوکار و رضایت مشتریان خود دست یافتهاید؟ خوشحال میشویم نظراتتان را در بخش دیدگاهها با ما در میان بگذارید.
ارسال پاسخ